Jeszcze kilka lat temu, podwyższony poziom cholesterolu był powodem do dużych zmartwień. Dziś wiemy już, jak wygląda podział cholesterolu oraz dlaczego działa on zarówno pozytywnie, jak i negatywnie na nasz organizm. Istotne jest jednak, aby zapobiegać odkładaniu się „złego” cholesterolu, który po niedługim czasie może okazać się niebezpieczny.
„Zły” i „dobry” cholesterol
Odkąd lekarze byli w stanie podzielić lipoproteiny, tworzące cholesterol na dobre i złe, badanie jego poziomu oraz wpływu na organizm stało się o wiele prostsze. Przede wszystkim wiadomo, że „dobry” cholesterol stanowi ok. 30% całości tego związku w organizmie i odpowiada za procesy zapobiegania chorobom serca i schorzeniom układu krwionośnego. Ten cholesterol zwany jest HDL. Cholesterol o symbolu LDL to „zły” cholesterol, który podczas transportu tłuszczy do wątroby odkłada się w naczyniach krwionośnych, tworząc blaszkę miażdżycową. Z czasem zbyt duża ilość takiej blaszki w naczyniach zatyka je, co prowadzi do wielu nagłych schorzeń, np. zawału serca.
Cholesterol a dieta
Szacuje się, że około 60% cholesterolu w całości jest wytwarzane przez organizm – taki rodzaj cholesterolu nazywany endogennym. Zazwyczaj, poza przyjmowaniem odpowiednich leków, nie mamy na niego bezpośredniego wpływu. Z tego powodu o wiele istotniejszych wydaje się być cholesterol egzogenny, czyli przyjmowany wraz z pokarmem i przyswajany w układzie pokarmowym. Ten rodzaj związku chemicznego obejmuje ok. 40% całości cholesterolu w organizmie, co sprawia, że zazwyczaj właśnie on jest odpowiedzialny za wszelkie zmiany w wysokości cholesterolu.
Lekarze zwracają dziś uwagę na ogromny związek między wysokim cholesterolem a dietą, stosowaną na co dzień. Przede wszystkim na poziom cholesterolu „złego”, czyli LDL, wpływają nasycone kwasy tłuszczowe. Znajdują się one w praktycznie wszystkich pokarmach pochodzenia zwierzęcego. Z tego powodu udowodniono naukowo, że zazwyczaj z wysokim poziomem cholesterolu LDL borykają się osoby, które preferują bardzo mięsną i tłustą dietę. Z kolei „dobry” cholesterol HDL wypełniony jest kwasami tłuszczowymi nienasyconymi. Te pochodzą zazwyczaj z pokarmów roślinnych; wiele z nich znajdziemy w owocach, warzywach, ale również np. maśle roślinnym czy oliwie z oliwek. Dostarczanie ich do organizmu pozwala nie tylko na zapobieganie odkładaniu się cholesterolu w naczyniach krwionośnych, ale również wspomaganie pracy serca.
Warto uświadomić sobie, że im wyższy poziom „dobrego” cholesterolu, a niższy poziom „złego”, tym lepiej dla organizmu. Z tego powodu dieta przy wysokim cholesterolu powinna przede wszystkim obfitować w owoce i warzywa, a niwelować ilość produktów pochodzenia zwierzęcego, zwłaszcza tłustych serów, smalcu, czerwonego mięsa.
Predyspozycje do wysokiego cholesterolu
Wysoki cholesterol często występuje również u osób, które posiadają do tego genetyczne predyspozycje. Jeśli w najbliższej rodzinie ktoś ma problem z poziomem cholesterolu LDL, a także cierpi na chorobę wieńcową czy miażdżycę, automatycznie człowiek znajduje się w grupie podwyższonego ryzyka. Wówczas stosownie do zaleceń lekarza należy wykonywać wszystkie badania kontrolne, jak również obserwować swoje ciało. Pojawienie się problemów z sercem czy żylaków powinno być zgłoszone lekarzowi prowadzącemu, który zleci dodatkowe badania.
Podwyższony poziom cholesterolu zauważa się również u osób, które spożywają rozmaite używki. Najczęściej zagrożone są osoby regularnie palące duże ilości papierosów, a także spożywające w nadmiarze alkohol. Co więcej, regularny, niewyładowany stres może sprzyjać pojawieniu się wysokiego poziomu cholesterolu LDL.
Zapobieganie i leczenie cholesterolu
Najlepiej wysokiemu poziomowi cholesterolu LDL jest zapobiegać – da się to zrobić przede wszystkim przez zachowanie odpowiedniej higieny życia i właściwej diety. Niezbędne jest spożywanie posiłków, które mają mało cholesterolu, a także ograniczenie składników mięsnych na rzecz składników roślinnych. Dodatkowo, należy zrezygnować z używek, które mogą wzmagać prawdopodobieństwo wystąpienia wysokiego cholesterolu.
Osoby bezpośrednio będące w grupie ryzyka, którym grozi wysoki poziom cholesterolu, powinny przede wszystkim zadbać o regularne badania kontrolne. Dzięki nim możemy być na bieżąco ze stanem organizmu, co znacznie pomaga w profilaktyce, jak również ewentualnym leczeniu nieprawidłowości.
Gdy wysoki cholesterol wystąpi, niezbędny jest kontakt z lekarzem, który zaleci dalsze działanie. Przy długo utrzymującym się, wysokim poziomie cholesterolu LDL niezbędne jest przyjmowanie odpowiednich leków obniżających jego poziom. W przypadku, gdy stan nie jest tak poważny, lekarz zazwyczaj zaleca zmianę trybu życia oraz diety.
Istotne jest, aby poziom cholesterolu LDL był możliwie jak najniższy, podczas gdy poziom cholesterolu HDL – możliwie jak najwyższy. Zapobiega to chorobom układu krwionośnego, jak również nagłym schorzeniom, takim jak zawał serca, który może być niebezpieczny nie tylko dla zdrowia, ale i życia chorego.
Więcej o cholesterolu dowiesz się na portalu o cholesterolu – cholesterolowa.pl
