Jeszcze jeden problem, z którym mogą zetknąć się rodzice dzieci rozpoczynających naukę w szkole. Czym tak właściwie jest dysleksja? Według definicji są to specyficzne trudności w czytaniu u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. Spowodowane są zaburzeniami niektórych funkcji poznawczych, motorycznych i ich integracji, uwarunkowanymi nieprawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego.
Dyslektycy są mniej sprawni i bardziej nieśmiali niż ich rówieśnicy. Mają problemy z nauką jazdy na rowerze, posługiwaniem się sztućcami, zapinaniem guzików i zawiązywaniem sznurowadeł. Bardzo często są leworęczni. Rysują bardzo nieporadnie, zniekształcają nawet proste figury, często jeszcze w szkole (w wieku przedszkolnym jest to normalne) nie mogą zdecydować się, w której ręce trzymać ołówek. Stronią od zabaw ruchowych i zręcznościowych. Nie bawi ich układanie klocków czy puzzli.
Sygnały, których nie wolno lekceważyć
• Małe dziecko: nie raczkuje, późno zaczyna chodzić, mówić, źle buduje zdania.
• Przedszkolak: ma kłopoty z nauką wierszyków, jego rysunki mają mało detali, myli prawą i lewą rękę, nie umie zapinać guzików.
• Dziecko z zerówki: ma problemy z czytaniem, różnicowaniem podobnie brzmiących głosek (np. f-w, p-b), dzieleniem wyrazów na sylaby, zapamiętywaniem wierszy, orientacją w czasie.
• Uczeń początkowych klas podstawówki: ma kłopoty w budowaniu dłuższych wypowiedzi, podczas czytania myli litery o podobnym kształcie (np. a-o, m-n, b-d, g-p, n-u, m-w), opuszcza litery, pisząc je, pomija kropki, daszki czy ogonki, popełnia błędy gramatyczne i ortograficzne, brzydko pisze, ma kłopoty z nauką tabliczki mnożenia.
Jakie błędy w czytaniu popełniają najczęściej dyslektycy? Przede wszystkim jest to:
– Pomijanie wyrazów lub ich dodawanie, zniekształcanie wyrazów i odczytywanie innych, podobnych.
– Gubienie się w tekście, pomijanie linii lub powtórne jej odczytywanie.
– Niepewność czytania krótkich wyrazów takich jak od-do.
– Trudność dzielenia dłuższych wyrazów na sylaby i syntetyzowanie sylab na wyrazy we właściwym porządku.
– Pomijanie interpunkcji.
– Przestawianie liter w wyrazie.
– Niewłaściwe łączenie liter.
– Trudność ze zrozumieniem czytanego tekstu, przy nadmiernym skupieniu się na stronie technicznej czytania.
– Trudności w zrozumieniu treści zawierającej pojęcia dotyczące stosunków przestrzenno – czasowych oraz struktur gramatyczno – logicznych.
– Trudności w orientacji na mapach i planach.
– Zaburzenia orientacji w stronach świata.
– Mylenie pojęć, które są przyswajane werbalnie.
– Trudności w rozumieniu zadań z zakresu geometrii.
Aby stwierdzić, że dziecko ma dysleksję, trzeba przeprowadzić analizę jego trudności, zobiektywizować ich poziom, oraz ocenić jakie zaburzenia leżą u podłoża problemów.
Podczas badań przeprowadza się:
• sprawdziany czytania głośnego, czytania ze zrozumieniem, analizuje rodzaj popełnianych błędów, sposób i szybkość czytania,
• analizuje się także zeszyty – oceniając ilość i rodzaj błędów ortograficznych, problemy z liczeniem, czytelność pisma,
• konieczne są także badania psychologiczne dotyczące poziomu funkcjonowania intelektualnego, analizy i syntezy wzrokowej, słuchowej, pamięci, koordynacji wzrokowo ruchowej i in.,
• często potrzebne są jeszcze bardziej szczegółowe badania, aby późniejsza terapia była jak najbardziej skuteczna.
Ponieważ większość naszych dzieci uwielbia pracę z komputerem, godne polecenia są pomoce interaktywne przygotowane przez wydawnictwo pwn.pl. (http://www.dysleksja-pwn.pl/dysortografia.php), dzięki nim maluch może ćwiczyć czytanie we własnym domu, w komfortowych warunkach, bawiąc się i ucząc jednocześnie. Zachęcam do odwiedzin strony wydawnictwa, gdzie znajdą państwo wersję demo, którą można wypróbować i zobaczyć, czy dziecko będzie zainteresowane rozwiązywaniem zadań. Naprawdę warto.
DLA RODZICÓW:
W jaki sposób najskuteczniej zachęcić dzieci do pracy nad dysleksją?
Przede wszystkim należy proponować im rozwiązania bardzo nowoczesne i interesujące. Metody pracy z dyslektykiem powinny zachęcać do systematycznego wykonywania zadań, które poprawiają jego zdolności w pisaniu i czytaniu. Takie metody pracy zakłada Trening czytania – pokonaj dysleksję, dlatego jest jedną z najlepszych propozycji edukacyjnych tego typu, dostępnych na rynku.
Program Trening czytania – pokonaj dysleksję został opracowany z myślą o uczniach młodszych klas szkoły podstawowej, którzy poznali już wszystkie litery, rozróżniają ich kształt, potrafią je napisać, ale nie opanowali w stopniu wystarczającym umiejętności czytania cichego i głośnego oraz rozumienia tekstu. Zakres i ilość wyrazów, stopień trudności ćwiczeń są dostosowane do możliwości młodszego użytkownika. Dzieci lubią uczyć się korzystając z komputera, a więc taka forma pracy jest dla nich atrakcyjniejsza i często efektywniejsza od innych tradycyjnych metod.
Systematyczna praca w domu z tym materiałem z pewnością pozwoli dziecku z dysleksją zmniejszyć lub uniknąć niepotrzebnych trudności w szkole, co wpłynie korzystnie na wyrównanie jego szans edukacyjnych.
Poznaj zalety programu:
- posiada bardzo przejrzystą budowę, jest łatwy w obsłudze i tak skonstruowany, że dziecko musi cały czas odczytywać głośno materiał. W programie występują powtarzające się sekwencje i wzorce – co jest bardzo ważne w pracy z dyslektykiem
- zadaniem ćwiczącego jest m.in. uzupełnianie wyrazów poprzez dopisywanie liter i sylab, następnie dzielenie ich na sylaby, oddzielanie słów od siebie, układanie z nich zdań. Program zawiera ćwiczenia z pamięci i ze słuchu. Wysiłki dziecka są wspomagane przez lektora, który odczytuje polecenia, a przy okazji uczy poprawnej wymowy
- każde zadanie jest wspomagane przez wzorzec, do którego można się odwołać w razie potrzeby. Uczeń otrzymuje natychmiast informację o stopniu poprawności wykonywanego zadania oraz zachętę do dalszej pracy. Dowiaduje się też w trakcie pracy, jaki popełnił błąd. Zakres, ilość ćwiczonych wyrazów i stopień trudności zadań jest dostosowany do możliwości percepcyjnych dziecka. Wybór i kolejność działań zależy od nauczyciela prowadzącego ćwiczenia
- usprawnianie czytania za pomocą tego programu nie może być traktowane jako samouczek w przypadku młodszych uczniów. Prowadzący ćwiczenia powinien zwracać uwagę czy uczeń poprawnie odczytuje sylaby, wyrazy i zdania. Wszystkie pozostałe czynności kontroluje program. Jest on interaktywny, także w zastosowanej grafice i w skuteczny sposób łączy naukę z zabawą.
Program zawiera:
- 10 lekcji ćwiczeń z wyrazami, każda po 26 ćwiczeń. W ich trakcie dziecko uczy się wyróżniać samogłoski, spółgłoski i sylaby, dążąc do sprawnego odczytywania i zapisywania wyrazów o coraz dłuższej i bardziej skomplikowanej budowie. Są one uszeregowane wg określonego wzorca: najpierw wyrazy i związki wyrazowe o sylabach otwartych, a na końcu o skomplikowanej strukturze
- 10 lekcji ćwiczeń ze zdaniami, każda po 7 ćwiczeń. Lekcje ze zdaniami zawierają ćwiczenia na rozumienie i zapamiętywanie tekstu. W obrębie każdej historyjki dziecko wykonuje 7 różnorodnych zadań, które kończą się pisaniem z pamięci i ze słuchu
Przy założeniu, że jedna sesja ćwiczeń z programem będzie trwała 20 minut, to wszystkie ćwiczenia zawarte w programie można zrealizować w ciągu ok. 60 godzin, czyli podczas 180 sesji.
Najważniejsze informacje o programie:
- wykorzystywany jest w gabinetach specjalistycznych, przeznaczony również do pracy w domu
- jedna sesja ćwiczeń przeznaczona jest na 20 minut pracy, program zakłada przeprowadzenie 180 takich sesji
- wyposażony jest w ciekawą animację komputerową, która zachęca dzieci do pracy
- oferuje naukę po przez zabawę – najskuteczniejszą metodę nauczania
- dostosowuje zadania do odpowiedniego poziomu dziecka, nie obciążając go wykonywaniem zadań zdecydowanie wykraczających ponad jego poziom
- posiada rozbudowaną zakładkę „pomoc”, która w przypadku trudności z poruszaniem się po programie podsunie odpowiedź na nurtujące pytania