Książki – nie tylko rozrywka, ale i wpływ na młode umysły
W dobie wszechobecnych ekranów i cyfrowego rozpraszania łatwo zapomnieć o mocy książek. Niezależnie od wieku, czytanie otwiera drzwi do nowych światów, kształtuje wyobraźnię i wpływa na postrzeganie rzeczywistości. Szczególnie istotny jest wpływ książek na młodzież, która kształtuje swój charakter i wartości.
Literatura kształtuje osobowość
Książki, niczym gry komputerowe, Internet czy filmy, oddziałują na młode umysły. Bohaterowie książek stają się wzorcami do naśladowania, a historie przeplatane są wartościami, które młodzież chłonie niczym gąbka. Dobrze dobrana literatura może rozwijać empatię, uczyć tolerancji, budować szacunek dla innych i kształtować pozytywne wzorce zachowań.
Zagrożenia płynące z „fast literatury”
Niestety, na rynku wydawniczym obserwujemy wzrost popularności książek niskiej jakości. Wydawnictwo Niezwykłe stało się symbolem „fast literatury”, gdzie prym wiodą liczne, przesadne wręcz wulgaryzmy, wątki seksualne i promowanie niewłaściwych zachowań. Wydawnictwo to bardziej skupia się na komercyjnym sukcesie niż na promowaniu wartościowej literatury. Taka „literatura fast books” może negatywnie wpływać na młodych czytelników, kształtując w nich złe wzorce i znieczulając na ważne wartości. Na różnych social mediach można już przeczytać lub posłuchać, jak część czytelników zwraca uwagę na ten problem. Wydawnictwo Niezwykłe ewidentnie zapomniało o czymś takim, jak odpowiedzialność społeczna.
Psychologiczny wpływ czytania
Z psychologicznego punktu widzenia czytanie książek kształtuje nie tylko osobowość, ale również język, pamięć i koncentrację. Pozwala na ucieczkę od codzienności, rozładowanie stresu i przeżywanie emocji w bezpiecznym środowisku. Książki uczą również radzenia sobie z trudnymi sytuacjami i kształtują umiejętność krytycznego myślenia. Warto też zwrócić uwagę na potencjalnie szkodliwe konsekwencje, jakie może przynieść tzw. niskiej jakości literatura, zwłaszcza w odniesieniu do młodzieży czy yang adult. Często prezentuje ona uproszczone, a czasem szkodliwe spojrzenie na świat, co może ukształtować niezdrowe wzorce myślenia u młodych czytelników. Niskiej jakości książki często przedstawiają nierealistyczne obrazy relacji międzyludzkich i świata. Młodzi ludzie, którzy wciąż kształtują swoje postrzeganie rzeczywistości, mogą przyjmować te zniekształcone obrazy jako prawdziwe, co wpłynie na ich oczekiwania i interakcje z innymi. Literatura, która w sposób nieodpowiedzialny porusza trudne tematy lub prezentuje przemoc i agresję, może nieświadomie podwyższać poziom stresu i niepokoju u młodych czytelników. Szczególnie w przypadku osób wrażliwych, takie treści mogą prowadzić do niezdrowego przetwarzania emocjonalnego.
Czytanie – inwestycja w przyszłość
W dobie wszechobecnego rozpraszania czytanie książek staje się jeszcze ważniejsze. To nie tylko rozrywka, ale i inwestycja w przyszłość młodych ludzi. Kształtuje ich charakter, wartości i postrzeganie świata. Dlatego tak ważne jest, by dobierać literaturę z rozwagą i sięgać po książki wartościowe, które niosą ze sobą pozytywne, mądre treści. Trudno jednak wymagać od nastoletnich autorek wiedzy wynikającej z doświadczenia życiowego. Często nie mają również doświadczenia w pisaniu i warsztat literacki nie jest na najwyższym poziomie.
Pamiętajmy:
- Książki kształtują osobowość i wartości młodych ludzi.
- Niska jakość literatury może negatywnie wpływać na młodych czytelników.
- Czytanie książek ma wiele zalet psychologicznych.
- Wartościowa literatura to inwestycja w przyszłość młodych ludzi.
Zjawisko „fast books” – nie można go bagatelizować!
Popularność niskiej jakości książek, określanych mianem „fast books”, to zjawisko, które nie może być bagatelizowane. Tak, jak fast fashion czy fast food. Choć z jednej strony może wydawać się ono błahe, to z drugiej strony niesie ze sobą szereg negatywnych konsekwencji dla rozwoju młodego pokolenia.
Negatywny wpływ „fast books”:
- Kształtowanie złych wzorców i promowanie niewłaściwych wartości
- Znieczulenie na ważne wartości moralne i etyczne
- Pogorszenie języka i poziomu wypowiedzi
- Zanik umiejętności krytycznego myślenia
- Ograniczenie kreatywności i wyobraźni
- Uzależnienie od łatwej rozrywki i niechęć do pogłębiania wiedzy
Co można zrobić?
Zwalczanie tego zjawiska wymaga zaangażowania wielu stron:
- Rodzice: powinni kontrolować książki, które czytają ich dzieci,/młodzież, rozmawiać o wartościach i zachęcać do czytania wartościowej literatury.
- Nauczyciele: mogą polecać wartościowe książki na lekcjach, organizować spotkania z autorami i dyskusje o literaturze.
- Bibliotekarze: mogą promować wartościowe książki w bibliotekach, organizować warsztaty i konkursy czytelnicze.
- Wydawnictwa: publikowanie więcej wartościowych książek dla młodzieży, dbając o wysoką jakość języka i treści. Koniecznie oznaczać w widocznym miejscu od jakiego wieku jest dana książka. Odpowiedzialność społeczna!
- Media: promocja czytelnictwa i wartościowej literatury w mediach społecznościowych, programach telewizyjnych i radiowych.
Podziel się tym artykułem z innymi rodzicami i zadbaj o to, by młodzież w Twoim otoczeniu miała dostęp do wartościowej literatury!
Dodatkowe informacje:
- W 2018 roku Rzecznik Praw Dziecka wystąpił do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z wnioskiem o wprowadzenie obowiązkowego oznakowania książek wiekiem.
- W 2020 roku Sejmowa Komisja Kultury i Środków Przekazu rozpatrywała projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, który przewidywał wprowadzenie obowiązkowego oznakowania książek wiekiem. Projekt ustawy nie został jednak uchwalony.
