Mukowiscydoza leczona jest przede wszystkim przy użyciu różnego rodzaju inhalatorów i nebulizatorów. Inhalatory i nebulizatory pozwalają na przeprowadzenie w warunkach domowych, zabiegu leczniczego polegającego na wdychaniu par wód mineralnych, roztworów leków lub ich aerozoli. W zastosowaniu w leczeniu mukowiscydozy jest co najmniej kilka inhalatorów.
Typy inhalatorów
W zastosowaniu w terapii pomocniczej w mukowiscydozie są inhalatory:
- ciśnieniowe z dozownikiem,
- proszkowe,
- ultradźwiękowe,
- kompresorowe.
Inhalatory ciśnieniowe i proszkowe
Zalicza się do nich niewielkie urządzenia określane w skrócie pMDI, czyli pressurized metered dose inhalers, posiadające dozownik lub inhalatory proszkowe. Jest to sprzęt medyczny produkowany bezpośrednio w fabrykach farmaceutycznych, pozwalający na odpowiednie podanie leku w aerozolu lub w proszku choremu. Inhalatory ciśnieniowe wytwarzają mgłę nośnika w dyszy nebulizatora. Są często stosowane w warunkach domowych, choć w przypadku dzieci konieczne jest wykorzystanie specjalnej tuby, np. BabyHaler, aby precyzyjnie i skutecznie podać lek. Komora inhalacyjna nie pozwala na rozproszenie się cząsteczek leku do atmosfery, ale umożliwia podanie ich w odpowiedniej dawce pacjentowi.
Komory inhalacyjne potocznie nazywane są tubami i znajdują zastosowanie zarówno w leczeniu mukowiscydozy, jak i innych schorzeń układu oddechowego. Pomagają one pacjentom korzystającym z inhalatorów ciśnieniowych z dozownikiem MDI w pokonaniu kłopotów z koordynacją oddechową, która uniemożliwia podawanie leków. Zastosowanie antystatycznej komory umożliwia prawidłowe przyjęcie dawki leku z poprawną jego depozycją w układzie oddechowym pacjenta.
Inhalatory ultradźwiękowe
Tego typu inhalatory tworzą partykułę nośnika za pomocą ultradźwięków. Są małe, poręczne, łatwe w transporcie. Można je zawsze mieć przy sobie i użyć, kiedy zajdzie taka konieczność. Można je aktywować naciskając specjalną pompkę albo wdechem. Można za ich pomocą podawać wyłącznie leki w postaci roztworu.
Przede wszystkim inhalatory ultradźwiękowe pozwalają na nawilżanie dróg oddechowych. Można dzięki nim podawać mukolityków w krótkim czasie, co pozwala na szybsze prowadzenie terapii dzieci chorych na mukowiscydozę. Cząsteczki leku podawane są chorym w stosunkowo niewielkich rozmiarach, dzięki czemu efektywnie penetrują one oskrzela i oskrzeliki. Inhalatory ultradźwiękowe pracują niemal bezgłośnie, ale nie nadają się do rozpylania leków sterydowych.
Inhalatory kompresorowe
Można je aktywować wdechem i podawać za ich pomocą duże dawki leku, modyfikowane według potrzeb pacjenta. Nie wymagają koordynacji wdechu z podażą dawki leku, dlatego mogą je stosować nawet najmłodsi chorzy na mukowiscydozę. Mają niestety duże gabaryty i wysoką cenę. Konieczne jest utrzymywanie ich w sterylnej czystości i stosowane mogą być wyłącznie do inhalacji leków w postaci roztworu. Pod pojęciem inhalatorów kompresorowych rozumie się również urządzenia do nebulizacji.
Autor: mgr farm. Aldona Lacławik www.i-Apteka.pl
