Kreatywność jest to zdolność do samodzielnego, twórczego myślenia abstrakcyjnego. Jest to myślenie poza schematyczne, umiejętność tworzenia nowych schematów, zamiast powtarzania tych znanych, a także zdolność znajdywania nowych, innowacyjnych rozwiązań. Kreatywność nie jest cechą wrodzoną, lecz nabytą, a co za tym idzie trzeba ją w sobie wykształcić i rozwijać. Ludzie kreatywni są niezwykle cenni na rynku pracy, a biorąc pod uwagę tak szybki rozwój nowoczesnych technologii, w przyszłości kreatywni będą jeszcze bardziej rozchwytywani.
Jak wykształcić w dziecku kreatywność?
Już od najmłodszych lat, kiedy umysł dziecka jest czystą, niezapisaną kartką, należy stworzyć mu odpowiednie warunki do rozwoju. Dzieci, których wyobraźnia nie jest niczym skrępowana, lepiej i szybciej rozwijają w sobie kreatywność. Bardzo ważne jest, aby nie wkładać dziecka w sztywne ramy rzeczywistości i nie kazać mu np. rysować zgodnie z utartymi schematami. Bo przecież trawa na rysunku naszego dziecka wcale nie musi być zielona, słońce żółte, a nasz piesek wcale nie musi mieć narysowanych czterech łap.
Ważne jest też, aby skłaniać dzieci do samodzielnego myślenia, nie dawać od razu gotowych odpowiedzi na liczne pytania, np. na pytanie „co jedzą myszy?”, zamiast odpowiadać lepiej powiedzieć „a jak Ci się wydaje?”. Należy też często zadawać pytania otwarte, czyli takie, na które odpowiedzią nie jest jedno słowo, np. zamiast „masz ochotę na kanapkę z serem na kolację?”, można zapytać „co masz ochotę zjeść dzisiaj na kolację?”.
Powinno się też dawać dzieciom możliwość poznawania świata wszystkimi zmysłami. Zamiast wyjaśniać w kuchni do czego służą dane przyprawy, dać dziecku powąchać i spróbować. Podstawą szukania nowych rozwiązań, jest wiedza. I w tę wiedzę muszą rodzice wyposażyć swoje dziecko, jednak nie musi być ona przekazywana w formie nudnych, rodzicielskich wykładów, a w formie eksperymentów i nauki poprzez zabawę. Doskonałym przykładem nauki „eksperymentalnej” jest pytanie, które większość dzieci zadaje: „dlaczego się nie soli herbaty?”, odpowiedź jest prosta, natomiast lepiej zapadnie w pamięć, jeżeli razem z dzieckiem posoli się herbatę i da do spróbowania. Wtedy dziecko samo sobie odpowie na zadane pytanie.
Oprócz nie dawania gotowych rozwiązań, należy też zadawać pytania. Pytania, które sprawią, że dziecko będzie chwilę szukało odpowiedzi. np. „jak pachnie róża?”. Należy również dbać o to, aby dziecko poszerzało swoje horyzonty bez strachu przed krytyką. Jeżeli hobby dziecka wydaje się rodzicowi bezsensowne, nie należy dziecka skłaniać do porzucenia tego, choćby to nawet było zbieranie kamieni. Wcześniej czy później, dziecko samo dojdzie do tego, że nie warto jest zbierać kamieni i można zająć się czymś innym, a krytykując je, można sprawić, że już nie będzie szukało nowych zainteresowań, będzie miało coraz mniej oryginalnych pomysłów.
Czy tylko rodzice są odpowiedzialni za kształtowanie kreatywności u najmłodszych?
Na to pytanie ciężko dać jednoznaczną odpowiedź. Placówki edukacyjne takie jak szkoła czy przedszkole mają za zadanie nauczyć dziecko pewnych rzeczy. System edukacji opiera się na założeniu, że tylko dobra odpowiedź i tylko jeden sposób dojścia do niej powinien być nagradzany, a reszta karana. Nie sprzyja to rozwojowi kreatywności.
Na szczęście, istnieją różnego rodzaju warsztaty artystyczne, podczas których wykwalifikowana kadra pozwala dzieciom na swobodne korzystanie z zasobów wyobraźni, bez wstawiania w sztywne ramy. Mogą to być przykładowo zajęcia muzyczne, plastyczne albo warsztaty teatralne dla dzieci. Znaleźć je można np. w Teatrze Małego Widza, gdzie realizowany jest projekt Take Part in Art, czyli szereg warsztatów, na których kładzie się nacisk na sam proces tworzenia, a nie na jego efekt końcowy. W ten sposób dzieci poznają własne możliwości, nabierają pewności siebie.
Przede wszystkim należy jednak pamiętać, że kreatywne dziecko to kreatywny rodzic. Najpierw trzeba zadbać o rozwój kreatywności u siebie, aby móc rozwijać ją u swoich dzieci. Bowiem bez kreatywności rodzice nie wymyślą zabaw, które dadzą pole do działania wyobraźni dziecka.
Byliśmy w Teatrze Małego Widza na spektaklach („A kuku” i „Mama Africa”) i na warsztatach Take Part in Art. Było bardzo fajnie, podoba mi się to, że na spektaklach dla najmłodszych nie gaszą świateł (moja mała boi się ciemności) no i ta atmosfera jest tak stworzona, żeby dzieci się czuły komfortowo. Widać, że ten teatr jest tak skonstruowany, żeby się dzieciom przede wszystkim podobało. Polecam 🙂
Super artykuł, zgadzam się z autorką! My byliśmy nie raz w Teatrze Małego Widza w Warszawie i nam się podobało 🙂 Na pewno będziemy jeszcze tam uczęszczać