DYSKALKULIA

Z czego mogą wynikać trudności w liczeniu naszego dziecka? Ze zwyczajnego lenistwa czy też może spowodowane są dyskalkulią? Co oznacza to dziwne słowo.

DYSKALKULIA-  to strukturalne zaburzenie zdolności matematycznych, przy ogólnymdobrym rozwoju intelektualnym. Należy zwrócić uwagę, iż nie dotyczy sytuacji, kiedy to uczeń posiadał zdolności myślenia w kategoriach liczbowych i ilościowych, ale utracił je po urazie czaszki (np. w wypadku).

W swoim charakterze może obejmować zaburzenia umiejętności słownego wyrażania, zapisywania oraz czytania pojęć i zależności matematycznych, np. nazywanie cyfr, symboli.

Może sie manifestować zaburzeniami w manipulacji konkretami- trudności w dodawaniu, porównywaniu wielkości przedmiotów. U jej podłoża leża wybiórcze deficyty niektórych zdolności, np. pamięci wzrokowej i słuchowej oraz wzrokowo- słuchowej liczb, percepcji długości, wielkości, kształtu i liczby przedmiotów, odpowiedniości ilościowej i jakościowej, zdolności szeregowania, klasyfikowania i myślenia operacyjnego oraz integracji wzrokowo -ruchowej. Dyskalkulia dotyczy trudności związanych z niektórymi procesami poznawczymi, a nie z całkowitym brakiem zdolności matematycznych.

WYRÓZNIA SIĘ DYSKALKULIĘ:

− werbalną– przejawia sie ona zaburzeniem umiejętności słownego wyrażania pojęć i zależności matematycznych, takich jak oznaczanie liczby i kolejności przedmiotów, nazywanie cyfr i liczebników oraz symboli działań

− leksykalną- przejawia sie zaburzeniami w czytaniu symboli matematycznych(cyfr, liczb, znaków działań matematycznych i zapisanych operacji matematycznych). W cięższych przypadkach dyskalkulii leksykalnej dziecko nie potrafi odczytywać pojedynczych cyfr czy prostych znaków działań matematycznych (+, -, x, :, itd.). Dyskalkulia w lżejszej postaci powoduje, że nie umie ono czytać liczb wielocyfrowych (szczególnie jeżeli mają więcej niż jedno zero w środku), ułamków, kwadratów i pierwiastków, liczb dziesiętnych itd. Niekiedy zastępuje ono podobnie wyglądające cyfry (3 zamiast 8, 6 zamiast 9, i odwrotnie) albo odczytuje w odwrotnym kierunku liczby dwucyfrowe (12 jako dwadzieścia jeden). Dyskalkulia leksykalna bywa nazywana dysleksja liczbowa − graficzna- przejawia sie niezdolnością zapisywania symboli matematycznych.

Dyskalkulia graficzna współwystępuje często z dysgrafią i dysleksją. W cięższych przypadkach osoba dotknięta tym typem dyskalkulii nie jest w stanie napisać dyktowanych jej liczb, napisać nazw liczb, ani nawet ich skopiować.

W łagodniejszym przebiegu tej dysfunkcji uczeń nie może napisać liczb dwu- lub trzycyfrowych, pisze je niezgodnie z poleceniem, izoluje pojedyncze elementy (np. 1284 jako 1000, 200, 80, 4 czy 1000, 200, 84), pomija zera (np. 20073 jako 273 czy 20730), albo wymyśla własne sposoby zapisu. Dyskalkulia graficzna bywa nazywana dysgrafią liczbową.

− ideognostyczną– przejawia sie przede wszystkim niezdolnością rozumienia pojęć i zależności matematycznych oraz niezdolnością wykonywania obliczeń w pamięci

− operacyjną– przejawia sie zaburzeniem zdolności wykonywania operacji matematycznych. Przypadkiem typowym jest zamienianie operacji, np. wykonywanie dodawania zamiast mnożenia, odejmowania zamiast dzielenia czy zastępowanie bardziej skomplikowanych działań prostszymi. Typowym objawem jest również preferowanie pisemnego wykonywania obliczeń, które łatwo można wykonać w pamięci, lub liczenie na palcach, gdy zadanie łatwo można rozwiązać pamięciowo lub pisemnie, bez liczenia na konkretach

− prognostyczną– przejawia sie zaburzeniem umiejętności manipulowania konkretnymi lub narysowanymi przedmiotami (palcami, piłkami, kostkami, patyczkami itd.)

WŚRÓD PRZYCZYN DYSKALKULII NALEŻY WYMIENIĆ:

− uwarunkowania genetyczne

− zaburzenia dojrzewania zdolności matematycznych

− okołoporodowe uszkodzenia mózgu

OBJAWY SYMPTOMATYCZNE:

• dziecko nie lubi matematyki
• wytłumaczone przez rodzica (korepetytora) zagadnienie, wydaje się zrozumiane przez dziecko, a następnego dnia nie wie ono o co chodzi
• często pomimo korepetycji, z klasówek dostaje bardzo słabe oceny,
• w szkole nie radzi sobie ani przy tablicy, ani na klasówce,
• nie jest w stanie nauczyć sie tabliczki mnożenia, wyraźnie odbiega poziomem

i tempem opanowywania materiału od rówieśników,

• w dniu, w którym jest klasówka skarży sie na bóle brzucha, głowy itp.,
• zakłócone jest rozumienie pojęć (np. iloraz- iloczyn) i zależności matematycznych (np. licznik- mianownik), wykonywanie obliczeń w pamięci (nierzadko jedynie w obrębie pierwszej dwudziestki, pomagając sobie na palcach),
• zaburzona jest zdolność wykonywania i rozumienia operacji matematycznych (zamiast dodawać mnoży), itp.