Jak wybrać książkę dla dziecka w każdym wieku

Czytanie dzieciom to jeden z najważniejszych rytuałów każdej rodziny. Coraz częściej po książeczki sięgają rodzice niemowląt, a nawet noworodków, doceniając niezwykłe walory takiego sposobu spędzania czasu ze swoimi pociechami. Jak jednak wybrać wartościową lekturę dla dzieci w różnych przedziałach wiekowych? Czy każda książka będzie dobra?

Zanim jednak zastanowimy się nad tym, jakimi kryteriami kierować się przy wyborze książki dla dziecka, omówmy krótko powody, dla których w ogóle warto czytać. Do najważniejszych należą:

• – czytanie wspiera rozwój mowy – o tym wie zapewne każdy. Czytając, pomagamy dziecku poznawać nowe słowa i zwroty. Tylko pozornie kilkumiesięczny maluch nic nie wynosi ze słuchanej przez siebie lektury. Tak naprawdę jednak zapamiętuje słowa, użyje ich kiedy tylko będzie na to gotów;
• – odpowiednia lektura pomaga rozwijać charakter i postawy dziecka – odróżnianie dobra od zła jest dla malucha niezwykle trudne, nie ma on bowiem jeszcze możliwości zrozumienia pojęć tak abstrakcyjnych. A jednak wybierając książki odpowiednie do wieku, możemy zaszczepić dziecku odpowiednie, pozytywne postawy i zachowania;
• – to okazja do spędzania czasu razem – rodzina to nie tylko wspólne posiłki, zakupy i zabawy. To także znalezienie czasu, w którym możemy być sami, tylko dla siebie. A nic nie buduje poczucia bliskości lepiej niż  czytanie ulubionej książeczki w Twoich ramionach;
• – rozwijamy pasję czytelniczą dziecka – rodzic, który czyta swojemu maleńkiemu dziecku codziennie, może mieć pewność, że w okresie szkolnym i dorosłym życiu nie będzie miało ono kłopotów z sięganiem po wartościowe lektury i szukaniem informacji w podręcznikach, słownikach i encyklopediach.

Aby jednak nasze cele zostały osiągnięte, warto wybierać książeczki dostosowane do wieku malucha oraz bogate w interesujące i wartościowe treści. Jak więc wybrać książki dla dzieci w każdym wieku? Oto kilka aspektów, na które należy zwrócić uwagę.

Książki dla najmłodszych

Już dwu- i trzylatki mogą być bardzo wymagającymi czytelnikami, wyraźnie preferując jedną lub dwie książeczki, zwykle te najczęściej czytane im przez rodziców. Z wielkim zaangażowaniem uczestniczą w codziennym czytaniu, zadają pytania na temat ulubionych bohaterów, pokazują ich na obrazkach. To wspaniały początek przygody z książką!

Ale już od najmłodszych lat warto pokazywać dzieciom różnorodność, nie ograniczając ich czytelniczych doświadczeń do dwóch lub trzech tytułów. Jak wybrać książkę dla takiego malucha? Z pewnością warto sięgać po lektury bogato ilustrowane – kolorowe obrazki przykują uwagę malucha skłaniając go do wysłuchania całej czytanki. Kilkulatkowi dobrze jest także czytać proste historyjki o pozytywnych bohaterach – w ten sposób pozwalamy mu przebywać w świecie pełnym ciepła i dobra, wchłaniać jego atmosferę i budować zaufanie do otaczającej go rzeczywistości. Świetnym pomysłem może się okazać wybór książeczki opisującej w prosty sposób aktualne problemy malucha. Twój trzylatek obawia się swoich pierwszych dni w przedszkolu? Kup mu i czytaj książkę opowiadającą o wspaniałych przygodach, jakie tam przeżyje i nowych przyjaciołach czekających tam na niego. To doskonały sposób, aby oswoić malucha z nowymi i trudnymi dla niego doświadczeniami.

Godną polecenia książką dla maluchów dwu – trzyletnich będą „Dzieciaki z ulicy Księżycowej”. Autorką książki jest Joanna Kmieć, a ilustracje do niej wykonała Joanna Zagner – Kołat. Jej bohaterami są Kostek, Aleks, Lidka, Maja i Julka, którzy wybierają się z wizytą do pobliskiego zoo. Początkiem ich niezwykłej przygody jest ucieczka chomika – Lulka, który spał sobie w kieszeni Julki. Pełna humoru, ciepła i mądrości opowieść, którą dzieci mogą zarówno przeczytać z rodzicami, jak i obejrzeć na przepięknych obrazkach. Mali czytelnicy poznają zwierzęta mieszkające w zoo i uczestniczą w poszukiwaniach niesfornego futrzaka – to wspaniała rozrywka!

Książki dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym

Siedmiolatek to już prawdziwie świadomy czytelnik. Ma już także bogaty zasób zainteresowań, które warto rozwijać właśnie poprzez wybór odpowiednich książek. Mogą być one dla dziecka źródłem fascynujących informacji i ekscytujących przygód, których próżno szukać w telewizji czy internecie. Dziecko siedmio – ośmioletnie posługuje się już także bogatym słownictwem, a więc książki dla niego mogą mieć bardziej skomplikowaną fabułę. Oto kilka przykładów literatury w sam raz dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym.

Świetną pozycję dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym stanowi cykl książek o Isadorze Moon – ta urocza, niezwykle pomysłowa i zaradna dziewczynka jest córką elfki i wampira, lecz doświadcza przygód i rozterek właściwych każdemu dziecku. Bestsellerowa seria książek o przygodach Isadory Moon zdobyła ogromną popularność już w 26 krajach i składa się z czterech części. Idealnie nadaje się dla dziewczynki, ale także dla chłopca, który polubi ją za jej fantastyczną fabułę pełną bohaterów nie z tej ziemi.

Kolejną książką godną polecenia dzieciom, które osiągnęły wiek 6, 7 lat, jest „Złota gwiazdka”. Wspaniała, pełna rodzinnego ciepła opowieść o Antku i jego kuzynce – Teresce, którzy próbują rozwiązać tajemnicę nieznajomej postaci. A jednak nie sama zagadka jest tu najważniejsza. To książka także o pojawieniu się w domu młodszego rodzeństwa. Jak sobie poradzić, gdy mama nie jest już na wyłączność? Jak pogodzić się z myślą, że jest się starszym bratem? Czy to oznacza, że Twoich potrzeb nikt już nie dostrzega? Tej książki nie można nie znać.

Książki polecane dzieciom starszym i nastolatkom

Literatura dedykowana starszym dzieciom i nastolatkom porusza nieco „poważniejsze” problemy natury egzystencjalnej, choć nadal w dość lekkiej, przystępnej formie. Opowieści, ubrane w pasjonujące przygody głównych bohaterów, niosą ze sobą istotne morały, pozwalając młodemu człowiekowi odnaleźć się w skomplikowanym świecie norm i prawideł. Mamy tu więc historie o lojalności, wierności, przyjaźni, odwadze i poszukiwaniu własnej tożsamości.

„Brat” autorstwa Emilii Kiereś jest magiczną opowieścią o dwóch braciach, którzy na skutek popełnienia nieumyślnego przewinienia, zostają rozdzieleni przez nadnaturalne, gniewne siły. Błądzą w tajemniczym świecie, znanym ich tylko z baśni i legend opowiadanych przy rodzinnym ognisku, próbując się odnaleźć. To opowieść z pogranicza fantastyki i mitologii, która nie jest tak prosta i oczywista, jak mogłoby się wydawać. Splata się z nią bowiem jeszcze druga historia, również braci – przodków głównych bohaterów. Czy zagadka zostanie rozwiązana? Czy bracia się odnajdą? I jaką cenę będą musieli zapłacić za ponowne spotkanie?

Kolejna, polecana dzieciom około dwunastoletnim, książka to „Detektyw Eric Vogler i zbrodnie białego króla” z serii „Detektyw Eric Vogler” autorstwa Beatriz Oses Garcia. Ta oryginalna opowieść detektywistyczna opowiada o przygodach ekscentrycznego chłopaka o niesamowitej wręcz inteligencji, który podejmuje się rozwiązania skomplikowanych zagadek kryminalnych. Smaczku opowieści dodają cechy osobowości Erica, które mocno kontrastują z bystrością jego umysłu – bojaźliwość i perfekcjonizm oraz nieodparta niechęć do własnej babci. Mrożące krew w żyłach przygody Erica mają w sobie coś z opowieści o najsłynniejszym detektywie świata – Sherlocku Holmesie i stanowią doskonałą rozrywkę dla starszych dzieci i nastolatków – są tu i zaskakujące zwroty akcji, i zabawne dialogi, i kryminalne zawiłości do rozwiązania. Zdecydowanie polecamy całą serię zarówno chłopcom, jak i dziewczynkom.

Ostatnia z polecanych w tym artykule książek dedykowanych młodzieży to „Dziewczyna z białym psem”, której autorką jest Anna Booth. To opowieść o dziewczynie, Jessie, która podejmuje się opieki nad szczeniakiem swojej babci w czasie, kiedy ta przebywać będzie w szpitalu. Zupełnie przypadkiem znajduje w rzeczach babci tajemniczą fotografię dziewczynki z białym psem identycznym jak Snowy oraz listy adresowane do babci. Powoli, krok po kroku, odkrywa tajemnicę, jaką jej przodkini skrywała przez całe swoje życie. Książka ta ma jednak głębszy wymiar, nie jest jedynie opowieścią o rodzinnej tajemnicy. To także, a może przede wszystkim, zestaw uniwersalnych prawd o życiu, walce dobra ze złem, bezmyślnej przemocy i jej destrukcyjnym wpływie na życie osób padających jej ofiarami, a także o tym, że zawsze powinniśmy przeciwstawiać się złu. To opowieść z przesłaniem napisana w formie łatwej do przyswojenia przez młodzież.

Dzieci powinny oswajać się z literaturą od najmłodszych lat. Początkowo warto wybierać im książeczki bogato ilustrowane, z niewielką ilością treści – pojedynczych słów i sylab. W miarę ich rozwoju, zmieniają się również ich potrzeby i możliwości, a także problemy, z którymi muszą się mierzyć. Dobra lektura otworzy świat dziecka i pozwoli mu spojrzeć na niego z zupełnie nowej perspektywy.