Na czym polega dieta nowotworowa?
Dieta w chorobie nowotworowej powinna być poprzedzona rzetelnym wywiadem żywieniowym. Dietetyk, również w oparciu o zalecenia lekarskie, poznać powinien dotychczasowe nawyki i preferencje żywieniowe pacjenta i ułoży plan żywienia w taki sposób, by dieta sprzyjała leczeniu chorego. Jako że choroba nowotworowa może wywoływać zaburzenia odżywiania (np. jadłowstręt) i znaczące wahania masy ciała, dieta powinna dostarczać niezbędnych składników i być odpowiednio zbilansowana – tj. ilość białka powinna wynosić 15-20% dziennego zapotrzebowania kalorycznego, tłuszcze – 30%, a węglowodany – 55%. Właściwe żywienie pozwala nie tylko pokryć zapotrzebowanie na poszczególne składniki żywieniowe, ale także wpływa korzystnie na ogólny stan zdrowia chorego.
W diecie nowotworowej powinno się zatem:
- unikać potraw smażonych, wędzonych, konserwowanych, ostrych przypraw, używek;
- ograniczyć spożycie cukru i tłuszczów;
- stosować dietę lekkostrawną – potrawy mogą być gotowane w wodzie lub na parze, pieczone beztłuszczowo w piekarniku w naczyniu żaroodpornym lub w folii;
- spożywać większe ilości warzyw i owoców – najlepiej w postaci surowej (nie mniej niż 0,5 kg);
- uwzględniać zwiększone zapotrzebowanie na białko i węglowodany, które są niezbędne w zwalczaniu raka;
- zapewniać właściwą ilość płynów (2-2,5 litra w ciągu dnia – najlepiej wodę, ale także soki i koktajle, kompoty);
- wzbogacać posiłki o produkty wysokoenergetyczne i produkty obfitujące w kwasy tłuszczowe z grupy omega-3 i omega-6 (np. tłuste ryby morskie, awokado, oliwa z oliwek);
- brać pod uwagę preferencje żywieniowe pacjenta.
Jakie są zalecenia i przeciwwskazania do stosowania diety w chorobach onkologicznych?
Leczenie raka poszczególnych narządów wspomóc może odpowiednio zbilansowana dieta nowotworowa – zalecenia i przeciwwskazania w chorobach onkologicznych w każdym z rodzajów nowotworów mogą natomiast znacząco się od siebie różnić. Nadrzędną zasadą w diecie nowotworowej jest jednak reguła, by nie obciążać zajętego przez nowotwór narządu – zwłaszcza, jeśli choroba dotyczy układu pokarmowego czy trawiennego. Pacjent powinien również obserwować reakcje swojego organizmu – jeśli jakaś żywność powoduje nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego, należy wyeliminować dany produkt z diety.
Przykładowy jadłospis w diecie nowotworowej
Poniżej przedstawiamy propozycje dań do wyboru, jakie warto włączyć do codziennego jadłospisu w diecie nowotworowej. Jadłospis powinien być dostosowany do indywidualnych wymagań i preferencji żywieniowych pacjenta – najlepiej dokonać tego w porozumieniu i po konsultacji z dietetykiem.
Śniadanie:
- tosty francuskie z konfiturą,
- koktajl z jarmużem,
- bananowa granola,
- orzechowa owsianka,
- sałatka owocowa z jogurtem.
Obiad:
- indyk po tajsku,
- zupa marchewkowa,
- zupa pomidorowa z makaronem,
- bitki cielęce,
- jaglany krupnik,
- klopsiki z purée koperkowym,
- barszcz czerwony,
- pieczony filet z łososia z ziołami.
Kolacja:
- chrupkie pieczywo z serkiem,
- tortilla z warzywami,
- twarożek z warzywami i pieczywem,
- sałatka jarzynowa,
- budyń ryżowy,
- tosty z wędliną, pomidorem i sałatą.
