Uprawa roślin we własnej szklarni to wielka gratka dla ogrodników. Sezon na pierwsze uprawy zbliża się wielkimi krokami, dlatego poniżej przekazujemy kilka słów dla osób stojących przed założeniem szklarni. Jak przygotować podłoże, jaka powinna być konstrukcja samej szklarni i o czym należy pamiętać przed pierwszym wysiewem?
Czy szklarnia powinna być ogrzewana?
Najbardziej popularne są szklarnie nieogrzewane, których budowa, zapewnienie izolacji oraz utrzymanie nie pochłaniają takich kosztów, co budowa szklarni ogrzewanej. Szklarnie z systemem grzewczym polecane są ogrodnikom, którzy planują uprawiać gatunki roślin szczególnie ciepłolubnych: południowych gatunków kwiatów oraz egzotycznych warzyw i owoców. Szklarnie ogrzewane powinny być zbudowane z materiału o wysokim stopniu termoizolacyjności (polecane są tutaj modele złożone z płyt poliwęglanowych, o szczelnej konstrukcji, z wyizolowanymi drzwiami oraz z fundamentami).
Szklarnia zbudowana z aluminiowej konstrukcji, wyposażona w panele poliwęglanowe. Stosunkowo niewielka powierzchnia (ok. 9m2) sprzyja obniżeniu kosztów ogrzewania szklarni. Fot. Ogrodosfera
Szklarnie nieogrzewane w zupełności wystarczą na pokrycie potrzeb jednorodzinnego gospodarstwa domowego: uprawa w nich jest nieco wolniejsza niż w szklarniach ogrzewanych, wydłuża się też okres plonowania, ale są to konstrukcje, w których z powodzeniem można uprawiać dorodne pomidory, ogórki, paprykę czy też niektóre kwiaty. Szklarnie ogrzewane, które zapewniają wręcz cieplarniane warunki dla roślin, przy zachowaniu jej nadzwyczajnej stałości, przydatne będą tym ogrodnikom, którym zależy na szerokim spectrum gatunków: od krajowych, po egzotyczne, które mają specjalne wymagania. Rośliny w takiej szklarni dojrzewają szybciej, ale też cała uprawa wymaga zdecydowanie więcej niż tradycyjnie uwagi oraz wiedzy.
Jaki rodzaj szklarni wybrać: szklaną, czy poliwęglanową?
Wybór pomiędzy szkłem a poliwęglanem głównie osadza się wokół kwestii termoizolacyjności i ciężaru całej konstrukcji. Gleba wewnątrz szklarni eksploatuje się o wiele szybciej niż na nieosłoniętym terenie (ze względu na podniesiony stopień wilgotności i temperatury), dlatego wskazane jest okresowe przenoszenie szklarni w inne miejsce. Dzięki temu, gleba w starym miejscu ma szansę na odnowienie, a my możemy korzystać z nowych zasobów. Po pierwszym przenoszeniu szklarni przekonamy się, jak bardzo istotne jest, aby szklarnia była lekka, a proces jej demontażu: prosty. Najlżejsze są oczywiście szklarnie aluminiowe, wyposażone w ściany poliwęglanowe. Nieco niższe są szklarnie drewniane. Najbardziej masywne (ale też najbardziej stabilne) są szklarnie ze stali, z wypełnieniem ze szkła. Jeśli naszym jedynym kryterium wyboru jest masa konstrukcji i łatwość montażu, wówczas powinniśmy zastanowić się właściwie nad tunelem, w alternatywie dla szklarni. Tunele foliowe są bez porównania lżejsze, jednakże stanowią zupełnie odmienny rodzaj ochrony dla roślin niż szklarnia.
Na zdjęciu: szklarnia metalowa, Ogrodosfera.pl
Czy do szklarni potrzebna jest specjalna gleba?
Przygotowanie odpowiedniego podłoża jest jedną z kluczowych rzeczy, które składają się na udane uprawy. Jeśli się uprzemy, rośliny wyrosną nam nawet na niespecjalnie przygotowanej glebie. Jeśli jednak chcemy ułatwić sobie pracę, a przede wszystkim jeśli zależy nam na jak najzdrowszych owocach i warzywach, wówczas warto zainwestować w dobrej jakości glebę, którą można kupić w sklepie ogrodniczym. Gleba ta powinna być dobrze rozpulchniona i nawodniona przed wysianiem lub wsadzeniem do niej roślin. W sklepach ogrodniczych znajdziemy specjalne maty szklarniowe, które regulują pH i likwidują początkowe problemy z nawożeniem ziemi.
W trakcie uprawy, powinniśmy zadbać o regularne odchwaszczanie oraz nawożenie podłoża w szklarni – najlepiej naturalnymi nawozami. Kompost z odpadków kuchennych lub ze skoszonej trawy nadaje się tutaj świetnie. Podobnie jak roztwór z czosnku, który odstrasza gryzonie. W Sieci oraz w branżowej prasie znajdziemy mnóstwo pomysłów na to, jak z naturalnych składników i bez użycia chemii zrobić skuteczny i życiodajny nawóz wspomagający rozwój roślin. Warto przy tym zaopatrzyć się w automatyczny system do podlewania roślin w szklarni, który zdecydowanie ułatwi utrzymywanie stałej temperatury wewnątrz konstrukcji.
Jeszcze przed posadzeniem roślin zadbajmy o przygotowanie wartościowego podłoża. Fot. Ogrodosfera
O ile nawet mało żyzną glebę w szklarni można skutecznie odżywić, o tyle już profil gleby bywa determinujący dla przyszłych upraw. Zanim więc zdecydujemy się na zakup szklarni, sprawdźmy, na ile jest to gleba przepuszczalna. Czy gleba jest torfowa, czy też gliniasta, a może są to iły? Wszystkie te rodzaje gleby nie sprzyjają uprawom i wymagają zastosowania podłoża udrożniającego, w postaci słomy, pumeksu lub perlitu. W zdecydowanie najkorzystniejszej sytuacji są posiadacze gleb żwirowych, piaskowych i czarnoziem.
Gdzie ustawić szklarnię?
Najlepszym miejscem na szklarnię jest w miarę zaciszne miejsce w ogrodzie, do którego jednocześnie domownicy mają stały dostęp. Powinno być to miejsce nasłonecznione, ale niewyeksponowane na otwarty teren, szczególnie jeśli jest to teren górzysty (hulające wiatry mogą być zagrożeniem). W miarę możliwości, należy umiejscowić szklarnię w orientacji wschód-zachód, aby zapewnić roślinom jak największy stopień wyeksponowania na słońce. Szklarnia nie powinna stanąć na pochyłym terenie. Nawet najbardziej stabilne konstrukcje, do jakich zaliczają się szklarnie stalowe, z poszyciem z poliwęglanu, mogą ulec uszkodzeniu, jeśli będą narażone na nierównomierne obciążenia. Poza tym, nachylone podłoże jest szybko wymywane z wszelkich substancji odżywczych, co sprawia, że nawożenie gleby nie będzie miało w takim przypadku większego sensu. Aby ukształtować podłoże na płasko, można w ostateczności posiłkować się koparką lub spychaczem.
Szklarnia powinna stanąć na płaskim podłożu, osłoniętym od wiatru i wyeksponowanym na słońcu, najlepiej o orientacji wschód-zachód. Fot. Ogrodosfera
Czy postawienie szklarni wymaga instalowania fundamentów?
Fundamenty stabilizują szklarnię, izolują jej wnętrze przed niskim temperaturami oraz zanieczyszczeniami, są przeszkodą dla niektórych szkodników kopiących w ziemi. Dlatego odpowiedź na pytanie, czy szklarnia wymaga postawienia fundamentów, powinna być uzależniona od tego, jak wielka jest nasza szklarnia oraz jakie rośliny będziemy w środku uprawiać. Ogrodnicy radzą, aby zdecydować się na fundamenty wówczas, gdy planujemy korzystać ze szklarni dłużej niż przez 3-4 lata. Fundamenty mogą przybrać dowolną formę: od płyt lub słupów aluminiowych/stalowych wbitych w ziemię, dających podparcie dla elementów nośnych szklarni, po profesjonalną betonową wylewkę. Stopień rozbudowania fundamentów powinien być uzależniony od masywności konstrukcji: o ile pełna wylewka nie jest konieczna dla lekkich szklarni aluminiowych, o tyle już przy masywnych szklarniach z konstrukcją metalowa, pokrytych szkłem, pełne fundamenty są koniecznością.
Głębokość fundamentów powinna być uzależniona nie tylko od parametrów samej szklarni, ale też od właściwości podłoża – głównie od poziomu, na którym znajdują się wody głębinowe. Gdy szklarnia jest drewniana, fundamenty zabezpieczają konstrukcję przed przenikaniem wilgoci.
Jeden z pomysłów na zagospodarowanie szklarni ogrodowej: dzięki komfortowemu podłożu z kostki brukowej oraz estetycznym tkaninom na ściankach, konstrukcja pełni funkcję ogrodowej oranżerii. Fot. Ogrodosfera.pl
Sprawdź na filmie, jak zamontować szklarnię we własnym ogrodzie:
